Artrose is een aandoening aan één of meerdere gewrichten.
Wat is artrose?
Een gewricht bestaat uit twee botuiteinden waar kraakbeen overheen zit. Kraakbeen is belangrijk omdat het schokken opvangt en omdat het ervoor zorgt dat je je soepel kunt bewegen. Rondom het gewricht zitten het gewrichtskapsel en de gewrichtsbanden. In dat gewrichtskapsel zit een soort smeermiddel dat ervoor zorgt dat het gewricht zijn werk doet. Bij artrose (slijtage) wordt het gewrichtskraakbeen dunner en neemt de kwaliteit ervan af. Het gewricht kan dikker aanvoelen door een uitstekend bot of door een gezwollen gewrichtskapsel.
Hoe vaak komt artrose voor en bij wie?
Gewirchtsslijtage komt over het algemeen vaker voor bij vrouwen dan bij mannen en met name oudere mensen hebben last van artrose. Maar ook bij jongeren en sporters die overbelasten komt artrose voor. Bijvoorbeeld als iemand na een blessure te snel een geïrriteerd gewricht belast. In dat soort gevallen treedt versneld artrose op. De aandoening kan bovendien vaker voorkomen binnen de familie.
Wat zijn de klachten en symptomen van artrose?
Als je artrose hebt, is het vaak moeilijk om je gewrichten te bewegen. Het meest voorkomende symptoom van deze gewrichtsslijtage is de pijn die optreedt wanneer je het gewricht langere tijd achter elkaar gebruikt. Die pijn neemt vaak toe gedurende de dag en kan zelfs optreden wanneer je niets doet. Naast pijn kun je ook last hebben van stijfheid. Meestal verdwijnt deze stijfheid als je even in beweging bent.
Heupartrose: bij heupartrose voel je de pijn meestal in je lies en aan de voor- en zijkant van je heup. De pijn kan uitstralen naar je bovenbeen of knie.
Knieartrose: bij knieartrose zit de pijn voornamelijk in en rondom je knie, maar je kunt de pijn ook voelen in je bovenbeen of heup. Artrose in de knie kan in een vergevorderd stadium leiden tot X-benen of O-benen.
Wat zijn de risicofactoren?
Een aantal factoren kan de kans op artrose verhogen:
- Overgewicht
- Hogere leeftijd
- Lichamelijk zwaar werk
- (Sport)letsel
- Traumatische ervaringen.
Vrouwen hebben eerder last van artrose dan mannen en ook artrose in de familie verhoogt de kans om deze aandoening te ontwikkelen. Het is belangrijk om artrose goed in de gaten te houden en op tijd hulp in te roepen van de fysiotherapeut om je pijn onder controle te houden.
Wat is er aan de klachten te doen?
Roep de hulp van de fysiotherapeut in om je pijn te verminderen zodat je je dagelijkse bezigheden kunt blijven uitoefenen. Speciaal voor mensen met artrose is in diverse fysiotherapiepraktijken een beweegprogramma ontwikkeld. Lees hier hoe je samen met je fysiotherapeut je klachten kunt verminderen.
Daarnaast zijn er ook dingen die je zelf kunt doen aan artrose.
Wat kan ik zelf doen?
Als je stijf bent of veel pijn hebt, kan het zijn dat je minder goed beweegt. Hierdoor kan je conditie of spierkracht afnemen. Ondanks de pijn is het bij artrose heel erg belangrijk dat je blijft bewegen. Je spieren worden hierdoor sterker en je uithoudingsvermogen wordt groter. Probeer daarom om minstens vijf dagen per week minimaal 30 minuten matig intensief te bewegen. Bij matig intensief bewegen ben je niet buiten adem en ben je nog wel in staat om een gesprek te voeren. Je kunt hierbij denken aan wandelen, fietsen, traplopen of zwemmen.
In principe zijn bewegen en sporten dus goed bij heup- en knieartrose, maar niet alle sporten zijn even geschikt. Zorg dat je je lichaam niet overbelast en kies voor een aangepaste variant als de sport te zwaar is.
Algemene tips bij arthrose:
- Probeer minimaal een half uur per dag te bewegen
- Luister naar je lichaam, doe rustig aan wanneer de klachten erger worden en ga door wanneer de pijn verdwijnt
- Neem af en toe rust tijdens het bewegen
- Bouw de duur, het aantal keren en de intensiteit langzaam op
- Beweeg op een zachte ondergrond als dat prettiger voelt
- Draag schoenen met schokabsorberende zolen.
Wat kan de fysiotherapeut doen en welke specialist kan mij behandelen?
Er zijn fysiotherapeuten die gespecialiseerd zijn in het behandelen van gewrichtsslijtage. De fysiotherapeut leert je een actieve leefstijl aan. Door op een verantwoorde manier te bewegen zul je jezelf minder stijf voelen en een betere conditie krijgen. De fysiotherapeut zorgt voor de juiste houding en geeft je oefeningen, voorlichting en advies.
(Bron: defysiotherapeut.com)